Niet veel Rotterdammers droegen jaren achtereen de aanvoerdersband van het Nederlands Elftal. Ben Wijnstekers wel. Hij was van 1982 t/m 1985 de vaste captain van Oranje. Veertig jaar later beseft hij eigenlijk pas goed hoe bijzonder dat was. Aan het begin van de oranje sportzomer van 2024 (EK voetbal, Olympische Spelen) blikt Rotterdam Insight met Wijnstekers terug op zijn tijd als international.
“Het begon en eindigde hier in de Kuip (de plek waar het interview plaatsvindt, red.) met wedstrijden tegen België”, zegt Wijnstekers (68 jaar inmiddels) over zijn interlandloopbaan. “Mijn debuut maakte ik in 1979, samen met Feyenoord ploeggenoot Michel van de Korput, in de afscheidsinterland van Willem van Hanegem. In 1985 moesten we, om ons te plaatsen voor het WK ’86 in Mexico, twee beslissingswedstrijden spelen tegen België. Uit verloren we met 1-0 en thuis stonden we tot de 83ste minuut met 2-0 voor. Met die stand gingen we naar Mexico. Georges Grün maakte aan die droom een einde met een kopbal. Uit gescoorde doelpunten telden toen nog dubbel. Die uitschakeling was vreselijk frustrerend en hakte erin.
In de tijd daarna had ik bij de club een wat mindere periode en ook wat last van blessures. Er kwam een nieuwe bondscoach (Rinus Michels volgde in het voorjaar van 1986 Leo Beenhakker op, red.) en met de opkomst van Adri van Tiggelen en Berry van Aerle op de backposities, raakte ik uit beeld. Zo eindige mijn interlandcarrière, in mineur. Die wedstrijd tegen de Belgen duurde 7 minuten te lang. Anders had ik hoogstwaarschijnlijk een WK gespeeld en was ik langer international geweest.”
Te hard spel
Uiteindelijk speelde Wijnstekers 36 interlands, waarvan 19 als aanvoerder. Van de nog in leven zijnde in Rotterdam geboren voetballers overtreffen alleen Giovanni van Bronkhorst (106) en Robin van Persie (102) dat aantal. In tegenstelling tot die twee ‘leden van de club van honderd’ speelde Wijnstekers al zijn interlands als Feyenoorder. Ter nuancering van het aantal interlands is het goed om te weten dat het Nederlands Elftal in de periode van Van Bronkhorst en Van Persie gemiddeld veel meer wedstrijden per jaar speelde dan in Wijnstekers’ tijd.
In 2009 trapte Oranje bijvoorbeeld 11 keer af en in 1984 4 en in 1985 6 maal. En dan werd Wijnstekers ook nog een paar keer uit de selectie gelaten omdat de bondscoach vond dat hij te hard speelde. “Ja, dat was onder Kees Rijvers. We speelden tegen Ajax en mijn directe tegenstander was Jesper Olsen (bijnaam: de Vlo, red.(. Voor wie hem niet kent: dat was een kleine, behendige, snelle Deense aanvaller. Ik zat er bovenop bij hem en ging tot de rand in die wedstrijd. Dat fanatieke zat ook in mijn spel, maar Rijvers vond dat ik te hard was gaan spelen en was, denk ik, bang dat ik daardoor rood zou pakken in Oranje of zo.”
Enorme klap voor Ben Wijnstekers
Het kostte Wijnstekers onder meer mooie oefenwedstrijden tegen Schotland en Engeland. “Op Hampden Park en Wembley. Jammer dat ik die gemist heb, maar ik kon en wilde niets aan mijn spel veranderen. Dat was zoals ik speelde en waardoor ik zover gekomen ben als voetballer (oa. 419 officiële wedstrijden voor Feyenoord, red.(. Later werd ik wel weer geselecteerd door Rijvers en beleefde ik mijn eerste ‘trauma’ bij Oranje, op doelsaldo uitgeschakeld worden voor het EK ’84 in Frankrijk. We hadden in de Kuip met 5-0 gewonnen van Malta en vierden de plaatsing al, want Spanje moest tegen datzelfde Malta met minimaal elf doelpunten verschil winnen om boven ons te eindigen. Onmogelijk dachten wij en heel Nederland. Bij de rust stond het pas 3-1 bij Spanje – Malta en waanden we ons al in Frankrijk. Het werd uiteindelijk 12-1! Dat was een enorme klap.”
Met minder emotie
In diezelfde Kuip waar hij en zijn ploeggenoten (waaronder Ruud Gullit, Ronald en Erwin Koeman en Peter Houtman) 40,5 jaar geleden te vroeg juichten, woonde Wijnstekers op maandag 10 juni de ‘uitzwaaiwedstrijd’ voor het EK bij (Nederland – IJsland 4-0). Oranje volgen vanaf de tribune is geen vaste prik voor hem. “De wedstrijden kijk ik meestal op tv. Als ze op een groot toernooi spelen, zoals nu het EK in Duitsland, heb ik niet meteen zoiets: daar moet ik heen.
Het EK van nu volg ik voor een groot deel in Frankijk, waar ik dan met mijn vrouw Louise en dochtertje Liv op vakantie ben. Natuurlijk ben ik supporter van Oranje, maar ik beleef die wedstrijden anders dan de duels van Feyenoord. Met minder emotie. De sfeer is ook niet vergelijkbaar. Tien keer de ‘wave’ en zo bij Oranje. Als ambassadeur van de club ben ik bij elke thuis- en uitwedstrijd en ben ik heel fanatiek. Bij de thuiswedstrijd tegen Ajax afgelopen seizoen stond ik hier (in een van de business units van de Kuip, red.) bijvoorbeeld op de stoelen en te schreeuwen en schelden. [Met een lach:] Niet zo netjes misschien, maar het is goed om de spanning te uiten. Anders krop ik het op en dat is niet gezond.”
Mister Feyenoord
“De emotie die ik bij Feyenoord heb, en ook bij Rotterdam, heb ik bij het Nederlands Elftal minder”, vervolgt Wijnstekers. “Dat heeft te maken met dat ik hier geboren en getogen ben en als jongen uit Bloemhof, die vlakbij de Kuip opgroeide, het eerste elftal heb gehaald en lang aanvoerder ben geweest. Veertien seizoenen zat ik bij Feyenoord 1. Dat zie je tegenwoordig niet meer bij clubs. Ja, bij die jongen van PEC (Bram van Polen, red.), maar dat is echt een uitzondering. Omdat ik zolang voor de club heb gespeeld en altijd alles gaf, heb ik een bijzondere band met de supporters. De waardering die ik van hen krijg, vind ik heel mooi. Ze noemen me wel Mister Feyenoord en een clubicoon en dat zijn mooie eretitels waar ik erg trots op ben. De band met de club is heel hecht.
Dat is ook iets wat ik deelde met mijn vader. Hij is vorig jaar op 99-jarige leeftijd overleden en was jeugdleider bij Feyenoord en heeft tot op hoge leeftijd rondleidingen gegeven in het stadion. Dat alles zorgt ervoor dat de club echt in je hart zit. Ik ben er heel trots op dat ik hier gespeeld heb en nog altijd bij de club in dienst ben. Mijn contract is net weer met een jaar verlengd.
Behalve ambassadeur ben ik hoofdtrainer van Feyenoord Soccer Schools. Na mijn voetballoopbaan ben ik een voetbalschool begonnen die later is opgegaan in Feyenoord en nu namens de club verzorgd wordt door Soccer Camps United. Tijdens de trainingen, clinics en voetbalkampen die we organiseren, kunnen kinderen van 6 t/m 16 jaar hun spel ontwikkelen, een unieke Feyenoord-ervaring hebben en vooral veel plezier beleven. Zelf beleef ik er ook elke keer weer plezier aan. Lekker buiten bezig zijn met voetbal en als je ziet dat die kinderen vooruitgangboeken en beter worden, vind ik dat prachtig.”
‘Dat ben ik ook geweest’
Dat je in een gesprek met Wijnstekers over zijn interlandloopbaan ‘afdwaalt’ naar Feyenoord, is niet zo verwonderlijk. En al helemaal niet als het gesprek plaatsvindt in de Kuip. De avond voor het interview was Wijnstekers dus aanwezig bij de uitzwaaiwedstrijd voor het EK. “Anderen beginnen dan tegen mij over mijn tijd in het Nederlands Elftal en als je daarbij nadenkt, besef je weer hoe bijzonder dat eigenlijk was. Uiteindelijk halen maar heel weinig spelers het nationale elftal en nóg minder worden aanvoerder. Dan keek ik bij die wedstrijd naar Virgil van Dijk en dacht ik: ja, dat ben ik ook geweest, aanvoerder van het Nederlands Elftal. En dat maakt mij dan wel trots.”
Minder trots is Wijnstekers op de prestaties van Oranje in het enige grote toernooi waar hij in actie kwam: het EK ‘80 in Italië. Een mooie ervaring vond hij het wel, maar door onder meer een veel te zware voorbereiding, een hotel waarin iedereen in en uit kon lopen en ook pers en supporters verbleven en spelers die drukker met transfers bezig waren dan met voetbal, waren de prestaties ondermaats (uitschakeling in de poulefase). Wie daar meer over wil weten, moet beslist de uitzending over dat EK van Andere Tijden Sport terugkijken. Wijnstekers werkte daar ook aan mee.
—
Dit is een artikel uit Rotterdam Insight #14. Het volledige magazine is hier te lezen.